هدف:
این پژوهش با هدف بررسی و علل ایجاد شکاف بین آموزش حسابداری در مقطع کارشناسی و نیازهای حرفه در ایران انجام شده است. علاوه‌بر این، سرفصل‌های آموزشی لازم برای کاهش این شکاف از دیدگاه خبرگان نیز ارائه شده است. روش: این پژوهش با استفاده از روش تئوری داده‌بنیاد انجام شده است. بدین منظور با استفاده از روش نمونه‌گیری نظری و با انجام مصاحبه با ۱۴ نفر از صاحب‌نظران، مفاهیم و مقوله‌ها استخراج شد. مراحل طی‌شده برای انجام پژوهش عبارت‌اند از: تدوین سؤال‌های کلی پژوهش؛ مصاحبه با صاحب‌نظران؛ استخراج مفاهیم و مقوله‌ها و مشخصات و ابعاد آن‌ها؛ طبقه‌بندی مقوله‌ها با استفاده از سه نوع کدگذاری باز، محوری و انتخابی؛ ارائه مدل نهایی پژوهش. یافته‌ها: مدل نهایی شکاف بین آموزش حسابداری در مقطع کارشناسی و نیازهای حرفه در ایران، در قالب شرایط علّی، شرایط بستر، شرایط مداخله‌گر، راهبردها و پیامدها ارائه شد. بر اساس یافته‌های پژوهش، شرایط علّی و عوامل ایجاد شکاف شناسایی شده عبارت‌اند از: الزامات قانونی و مقرراتی جدید حاکم بر کشور؛ تغییرات سریع فناوری؛ جهانی‌شدن حرفه حسابداری؛ عوامل کیفی آموزش، مانند تغییرنیافتن و به‌روزنشدن سریع سرفصل‌ها و متون آموزشی با توجه به تغییرات محیط اقتصادی و مالی و همچنین، به‌روزنبودن برخی اساتید دانشگاه در خصوص نیازهای حرفه. مهم‌ترین راهبردهایی که در صورت اجرای آن، می‌توان به کاهش این شکاف کمک کرد، عبارت‌اند از: وزن‌دهی و زمان‌سنجی در برخی از سرفصل‌های درسی؛ بازنگری در برخی از درس‌ها و سرفصل‌های آموزشی؛ ارتقای کتب آموزشی؛ ارتقای سطح دانش عملی دانشجویان؛ به‌کارگیری شیوه‌های مختلف در تدریس و نظارت لازم بر تدریس اساتید؛ ایجاد زیرساخت‌های فناوری اطلاعات برای به‌کارگیری آن در حوزه آموزش؛
نیازها:
چابکی در تصویب و راهنمای اجرای استانداردها توسط سازمان حسابرسی؛ برگزاری دوره‌های آموزش مجازی و حضوری؛ حضور اساتید در تشکل‌های حرفه‌ای. پیامدهای حاصل از اجرای راهبردها عبارت‌اند از: وجود دوره‌های آموزشی برای تمامی دانشجویان سراسر کشور و رعایت عدالت آموزشی؛ آگاهی اساتید دانشگاه از تغییرات به‌وجود آمده در حرفه با حضور آن‌ها در تشکل‌های حرفه‌ای و در نتیجه، هماهنگی بیشتر بین حرفه و دانشگاه؛ به‌کارگیری اساتید متخصص و متناسب با هر درس در دانشگاه‌ها؛ استفاده از شیوه‌های جدید آموزشی؛ ارتقای سطح دانش عملی دانشجویان؛ بازنگری و تجدیدنظر در سرفصل‌های آموزشی. گفتنی است که در متن مقاله، همه با جزئیات توضیح داده شده است. نتیجه‌گیری: با توجه به پیشرفت‌های مداوم در بازارهای مالی، شکاف بین آموزش حسابداری و نیازهای حرفه از اهمیت زیادی برخوردار است و نیاز است که به‌صورت دوره‌ای، این شکاف و علت‌های آن بررسی شود. با توجه به راهبردهای ارائه شده در این پژوهش، پیشنهادهایی برای برخی نهادهای مرتبط با موضوع پژوهش ارائه شده است. برای مثال، در خصوص کمیته تدوین برنامه‌ریزی آموزشی، می‌توان به فرصت ایجاد عرض‌اندام برای اعضای حرفه به‌منظور تعیین سرفصل‌های آموزشی، وزن‌دهی و اولویت‌بندی در سرفصل‌های آموزشی اشاره کرد. در خصوص نقش دانشگاه‌ها، باید تلاش شود تا از رساله‌ها و پایان‌نامه‌های حوزه آموزش حمایت کافی صورت گیرد و همچنین، تأمین مالی کافی برای به‌کارگیری اساتید حرفه در تدریس برخی دروس انجام شود تا از این طریق، فرصت انتقال تجربه‌های آن‌ها در برخی دروس کاربردی، مانند حسابرسی و مالیات ایجاد شود. ایجاد هم‌گرایی بیشتر سازمان حسابرسی با سایر نهادهای دولتی، مثل سازمان امور مالیاتی، برای به‌رسمیت شناختن استانداردهای تدوین شده در تهیه صورت‌های مالی، ابهام‌های به‌کارگیری برخی استانداردها را کاهش می‌دهد و می‌تواند عاملی برای رفع این شکاف محسوب شود.
خلاصه ماشینی:
مهم ترین راهبردهایی که در صورت اجرای آن ، می توان به کـاهش ایـن شکاف کمک کرد، عبارت اند از:
- وزن دهی و زمان سنجی در برخی از سرفصل های درسی ؛ بازنگری در برخی از درس ها و سرفصل هـای آموزشی ؛ ارتقای کتب آموزشی ؛ ارتقای سطح دانش عملی دانشجویان ؛ به کارگیری شیوه هـای مختلـف در تـدریس و نظـارت لازم بـر تدریس اساتید؛ ایجاد زیرساخت های فناوری اطلاعات برای به کارگیری آن در حوزه آموزش ؛ چـابکی در تصـویب و راهنمـای اجـرای استانداردها توسط سازمان حسابرسی ؛
- برگزاری دوره های آموزش مجازی و حضوری ؛ حضور اساتید در تشکل های حرفه ای . محتویات برنامۀ آموزشی توسط برنامۀ درسی مشخص می شود که این موضوع بحث زیادی بین ذی نفعان مختلف در مورد اینکه فارغ التحصیلان حسابداری برای دنبـال کـردن کـار خـود، به صورت حرفه ای به چه نوع آموزش هایی نیاز دارند را ایجاد کرده است (کاواناق و درنان ۶، ٢٠٠٨). آیا سرفصل های فعلی آموزشی پاس
- خ گوی نیازهای فعلی و آتی جامعه خواهد بود و چه سرفصـل هـایی نیازمنـد بازنگری است ؟ با توجه به ادبیات پژوهش که در ادامه ذکر خواهد شد و تغییراتی که در محیط بازارهای مـالی ایـران در دهـه هـای گذشته رخ داده و به تبع آن ، جایگاه رشته حسابداری ارتقا پیدا کرده است و همچنین ، چالش بسیاری از دانشجویان هنگام ورود به صنعت ، در این پژوهش شکاف بین آموزش حسابداری در مق
- طع کارشناسی و نیازهای حرفه بررسی شـده اسـت . International Accounting Education Standards Board از طریق : توسعه و تنظیم استانداردهای آموزشی بین المللی باکیفیت بالا است که شایستگی حسابداران حرفه ای را افزایش می دهد، در نتیجه حرفه حسابداری در سراسر جهان را تقویت می کند
و به تقویت اعتماد عمومی کمک مـی کنـد (هیئـت استانداردهای بین المللی آموزش حسابداری ، ٢٠١٩). Hassall, Joyce, Montaño & Anes 4.
